Ieder kind moet zich goed kunnen ontwikkelen. Loopt deze ontwikkeling ernstig gevaar, dan willen we betere bescherming kunnen bieden. Professionals in de jeugdbeschermingsketen moeten daarom middelen en mogelijkheden krijgen om sneller en effectiever te kunnen handelen.
De onderwerpen binnen dit thema
In Zeeland, Rotterdam, Amsterdam- Amstelland, Utrecht, West-Brabant West en de regio Foodvalley werken gemeenten, wijkteams, Veilig Thuis, De Raad voor de Kinderbescherming en Gecertificeerde Instellingen samen aan nieuwe manieren om samenwerking in de jeugdbeschermingsketen in te richten.
De zes pilotregio’s ontwerpen – altijd met het belang van de cliënt voorop – nieuwe samenwerkingsvormen om te komen tot nieuwe inzichten en doen dit zoveel mogelijk los van bestaande organisatiegrenzen en -structuren. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid biedt in nauwe samenwerking met het ministerie van VWS landelijke juridische ondersteuning, landelijke projectleiding en betrokkenheid.
De ontwikkelingen binnen -en inzichten uit de pilots staan in nauwe verbinding met de kwartiermakersfase voor het ontwerp van een nieuw scenario voor effectieve jeugd- en gezinsbescherming.
Actie
-
Zes regionale pilots
Gemeenten, wijkteams, Veilig Thuis, De Raad voor de Kinderbescherming en Gecertificeerde Instellingen samen aan nieuwe manieren om samenwerking in de jeugdbeschermingsketen in te richten.
Meer informatie
Vragen over de pilots? Neem contact op met
Marieke Wijdeven
marieke@mowadvies.nl
Lokale wijkteams gaan onveilige situaties voor kinderen sneller en effectiever te lijf. Het wijkteam moet hiervoor voldoende kennis en vaardigheden hebben om schadelijke situaties te signaleren en aan te pakken. In de pilots in de Jeugdbeschermingsketen wordt daarnaar samen met de wijkteams, Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming en de Gecertificeerde Instellingen gekeken.
Acties
-
Kwaliteitskader ‘Werken aan Veiligheid voor lokale teams en gemeenten’
VNG en het programma ‘Geweld hoort nergens thuis’ maken een zelfscan.
Bekijk de projectpagina
-
Zes regionale pilots
In verschillende provincies werken gemeenten, wijkteams, Veilig Thuis, Raad voor de Kinderbescherming en Gecertificeerde Instellingen samen om de jeugdbeschermingsketen te verkorten.
-
Signaleren onveilige opvoedsituaties
Wat mag de regio verwachten van lokale teams in het signaleren en aanpakken van onveilige opvoedsituaties.
Bekijk de projectpagina
Uit de praktijk
Lees ook het nieuwsbericht Congres Preventieve Jeugdbescherming: 'Waar ligt grens tussen vrijwillige en gedwongen hulpverlening'
Meer informatie
Wil je meer weten over vroegtijdig signaleren door wijkteams? Neem contact op met
Marieke Wijdeven
marieke@mowadvies.nl
Onder andere een Gecertificeerde Instelling (GI) kan ingezet worden om ouders te bewegen vrijwillig hulp te accepteren ter voorkoming van een kinderbeschermingsmaatregel. Wel moet hierbij altijd de rechtspositie voor ouders en kinderen helder zijn.
Resultaten
-
Onderzoek: Intensieve vrijwillige hulp - Heldere grenzen aan de jeugdhulp
De Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) en de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving (RVS) hebben op eigen initiatief onderzoek gedaan naar wat preventieve jeugdbescherming (drang) inhoudt, hoe dit uitvoering krijgt in de praktijk en welke plaats jeugdigen innemen in de besluitvorming.
Lees het nieuwsbericht
-
Congres Preventieve Jeugdbescherming: 'Waar ligt grens tussen vrijwillige en gedwongen hulpverlening'
Waar ligt de grens tussen vrijwillige hulpverlening en het gedwongen kader? En hoe ontstaat een goede samenwerking tussen hulpverleners, ouders en kinderen, als er voorwaarden voor hulpverlening zijn (drang)? Tijdens het werkcongres Preventieve Jeugdbescherming op 25 november in Amersfoort sprak een brede doelgroep over verschillende problemen rondom preventieve jeugdbescherming. De organisatie was in handen van de ministeries van JenV en VWS, het Nederlands Jeugdinstituut en het ondersteuningsteam Zorg voor de Jeugd.
Bekijk het nieuwsbericht
Relevante links en downloads
Betrokkenheid van organisaties uit de Jeugdbescherming kan als ingrijpend ervaren worden. Over deze procedure klonken steeds vaker negatieve signalen. Reden voor alle betrokken partijen in de jeugdbeschermingsketen om de procedures rond het feitenonderzoek te verbeteren. Zij lanceerden het Actieplan Verbetering Feitenonderzoek in de jeugdbeschermingsketen, dat tot en met 2021 loopt.
Lees meer over Actieplan Verbetering Feitenonderzoek op de projectpagina.
Uit de tussenevaluatie van de Jeugdwet bleek dat de jeugdhulp in het strafrechtelijk kader niet altijd tijdig op gang komt. Ook bepaalt het aanbod en niet de meest passende jeugdhulp vaak het advies van de Raad voor de Kinderbescherming.
Acties
-
Leergang Inkoop en Contractering
De leergang wordt aangevuld met het thema Inkoop van jeugdhulp voor de forensische doelgroep.
Bekijk de projectpagina
-
Onderzoek jeugdhulp in strafrechtelijk kader
In opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid wordt onderzoek gedaan om beter inzicht te krijgen in de mechanismen in het stelsel rondom de advisering en uitvoering van in strafrechtelijk kader verplichte jeugdhulp.
Bekijk de projectpagina
Relevante links
Uit de praktijk
Lees het praktijkverhaal 'Cliëntparticipatie in het gedwongen kader'
Meer informatie
Wil je meer weten? Neem contact op met
Eveline van de Kieft
e.g.van.de.kieft@minjenv.nl
Het is belangrijk de continuïteit van de jeugdbescherming en jeugdreclassering te waarborgen, zodat er altijd een jeugdbeschermer of jeugdreclasseerder voor het kind beschikbaar is wanneer de rechter een maatregel oplegt. Samen met het ministerie van VWS zorgen we ervoor dat jongeren altijd kunnen rekenen op continue zorg. Specifiek voor de jeugdbescherming en jeugdreclassering is een aanvullend ondersteuningsprogramma van de VNG, dat wordt ondersteund door het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Acties
-
Early Warning methode
De VNG heeft een instrument ontwikkeld dat ingezet kan worden bij dreigende zorgen over continuïteit van aanbieders van specialistische zorg.
Bekijk de projectpagina
Relevante links
- Lees over professioneel opdrachtgever- en opdrachtnemerschap bij het themaRandvoorwaarden
- VNG-advies ‘Continuïteit jeugdbescherming en jeugdreclassering’
- Handreiking Early Warning
Meer informatie
Wil je meer weten over de continuïteit van de jeugdbescherming en -reclassering? Neem contact op met
André Pont
a.p.m.pont@minvenj.nl
Werken aan een toekomstscenario van een nieuwe inrichting voor de Nederlandse jeugd en gezinsbescherming.
In opdracht van de VNG, de ministeries van Justitie en Veiligheid en Volksgezondheid, Welzijn en Sport is kwartiermaker Willemijn Helmich in augustus 2020 gestart om samen met uitvoeringspartijen, departementen, gemeenten, cliënten, burgers, toezichthouders, wetenschap en andere kennisdragers te komen tot een toekomstscenario van een nieuwe inrichting voor de Nederlandse jeugd en gezinsbescherming.
Begin 2020 werd in de kamerbrief ‘Perspectief voor de Jeugd’ het beeld geschetst dat de huidige inrichting van de jeugd-beschermingsketen complex is en dat de werkwijzen van de betrokken organisaties niet goed op elkaar aansluiten. Daarnaast wordt de jeugdbescherming als onduidelijk en niet transparant ervaren en is de werkdruk voor professionals te hoog.
Kwartiermakersfase
In de Kamerbrief worden hoofdscenario’s geschetst voor een effectievere ondersteuning van jeugd en gezin bij veiligheidsvraagstukken. Voor deze scenario’s geldt dat de benodigde functionaliteiten zo dicht mogelijk bij betrokken gezinnen worden belegd. Behalve als dit voor de in de uitvoering benodigde procedurele en wettelijke waarborgen, niet wenselijk of haalbaar is.
De realisatie van de scenario’s en uitgangspunten, kan organisatorische consequenties hebben voor de lokale teams, Raad voor de Kinderbescherming, Gecertificeerde Instellingen en Veilig Thuis. Naast het anders organiseren van de ‘reguliere’ jeugdbeschermingsorganisaties, moet er ook beter worden samengewerkt met niet primaire organisaties, zoals de GGZ, de schuldhulpverlening en het sociaal domein.
Uit welke functionaliteiten het scenario bestaat en op welk niveau dit belegd moet worden, om de in de Kamerbrief genoemde uitgangspunten zo goed mogelijk in de praktijk te kunnen brengen, moet samen met de keten verder worden doordacht en uitgewerkt tijdens de Kwartiermakersfase.
Projectteam
Het projectteam werkt onder leiding van Kwartiermaker Willemijn Helmich toe naar een kaderstellend scenario, een beoordelingskader ter toetsing van het scenario en een advies over een vervolgaanpak. Tom van Yperen is adviseur van het projectteam.
Willemijn Helmich:
In augustus zijn we in opdracht van VNG, JenV en VWS gestart met de ‘Kwartiermakersfase Effectieve jeugd en gezinsbescherming’. Het is geweldig om samen met een grote groep experts toe te werken naar een toekomstscenario. Voor eind december 2020 wordt het kaderstellend toekomstscenario opgeleverd, inclusief organisatorische consequenties. In januari 2021 volgt een advies over de vervolgaanpak, inclusief fasering en tijdpad van realisatie.
Deelopdrachten
Als onderdeel van de opdracht zijn een aantal deelopdrachten gedefinieerd, zoals het opstellen van een inhoudelijk beoordelingskader.
Het is de bedoeling hiermee tot een basis te komen, een richtsnoer dat kan dienen als beslissingskader bij het kiezen van het uiteindelijke scenario. Daarmee vormt het beoordelingskader een nadere uitwerking van het doel van de opdracht om te komen tot een vereenvoudiging van de jeugdbescherming; het geeft immers precies weer welke condities en randvoorwaarden nodig zijn om dit doel te bereiken.
Aan de hand van het kaderstellend scenario worden de implicaties op het gebied van (financiële) randvoorwaarden, verantwoordelijkheden, sturings- en toezichtmechanismen, gewenste schaalgrootte, organisaties en IV/IT verder uitgewerkt.
Naast het beoordelingskader worden de lessen uit de binnen- en buitenlandse aanpak in beeld gebracht. Ook worden de resultaten van de huidige pilots binnen Actielijn 5 van het Programma Zorg voor de Jeugd geïdentificeerd, en de mogelijkheden voor een nieuw juridisch instrumentarium verkend. Aansluitend brengt het projectteam in kaart welke vervolgstappen nodig zijn na oplevering van het scenario en wordt een aanpak voor de realisatie van het gekozen toekomstscenario geschetst.
Samenwerking
Om te komen tot een kaderstellend scenario van een nieuwe inrichting voor de Nederlandse jeugd en gezinsbescherming is er een gevarieerde projectgroep samengesteld. Deze bestaat uit senior beleidsmedewerkers vanuit VNG, JenV en VWS, de projectleider van de Jeugd Beschermingspilots, de projectleider Verbinding jeugdbescherming en de GGZ.
Vanuit het kennisperspectief is advies gevraagd vanuit het Nederlands Jeugd Instituut. Daarnaast wordt er juridische en IV kennis betrokken. De projectgroep wordt ondersteund door een secretaris, projectondersteuner en een communicatie adviseur.
Het project wordt verder vormgegeven door tijdens de kwartiermakersfase de noodzakelijke input en kennis van opdrachtgevers, uitvoeringspartijen, departementen, gemeenten, cliënten, burgers, toezichthouders, wetenschap en andere kennisdragers te verwerken. Bijvoorbeeld door uitkomsten van de pilots, respons van de verschillende beleidsterreinen, of informatie uit de strafrechtketen met elkaar te verbinden.
Het is essentieel om dit proces samen met alle betrokkenen uit de jeugdbeschermingsketen te doen, want alleen zo kunnen we komen tot een gedragen toekomstscenario. Daarom organiseren we tijdens de kwartiermakersfase diverse (online) bijeenkomsten en sessies, om te beginnen een 24-uurs sessie op 1 en 2 oktober 2020.
Relevante links en documenten
Meer informatie
Vragen over de Kwartiermakersfase? Neem dan contact op met:
Willemijn Helmich
Willemijn@helmichinterimenadvies.nl