Transformatie Gesloten Jeugdhulp
Jongeren met een intensieve zorgbehoefte hebben recht op passende, liefdevolle zorg en onderwijs in een zo ‘thuis’ mogelijke omgeving. Er is besloten dat die zorg niet meer wordt gegeven in instellingen waar jongeren gesloten zitten. Hiervoor in de plaats moeten alternatieve plekken komen met meer vrijheid voor jongeren, zodat in 2030 geen enkele jongere meer verblijft in een gesloten jeugdzorginstelling.
Het programma Transformatie gesloten jeugdhulp voert de landelijke regie op deze transformatie. Het ziet toe op de af- en ombouw van instellingen die gesloten jeugdhulp aanboden en op de opbouw van volwaardige alternatieve vormen van zorg, onderwijs en (woon)voorzieningen. Ook zorgt het prpgramma voor een lerende beweging voor alle ketenpartners die zorg en onderwijs geven aan deze groep jongeren.
Afbouw gesloten jeugdhulp
De afgelopen jaren zijn meer dan duizend plaatsen gesloten jeugdhulp afgebouwd. Maar ook voor de jongeren die nu nog in de gesloten jeugdhulp verblijven, moet betere zorg en passend onderwijs worden georganiseerd. Zodat ook de laatste vijfhonderd gesloten plaatsen op een goede manier kunnen worden afgebouwd.
Uitdaging
De af- en ombouw is een complexe opgave, omdat het ontwikkeleisen aan het hele zorglandschap stelt: het voorveld, de ketenpartners en het onderwijs. De transformatie van de jeugdhulp bij deze doelgroep vraagt dus om stroomopwaartse, duurzame en systemische oplossingen. Het steeds eerder en beter herkennen van problematiek van gezinnen bijvoorbeeld, zodat problemen niet te verder uit de hand lopen. Of het erkennen van de nadelige effecten van een uithuisplaatsing en het direct betrekken van expertise als zorgprofessionals of het onderwijs het niet meer weten, in plaats van verwijzen naar een volgend (specialistisch) team.
De Transformatie gesloten jeugdhulp is primair een systemische verandering die veel organisaties in het jeugd- en onderwijslandschap raakt, zowel op inhoud, sturing als cultuur.
Opdrachtgever
De opdrachtgevers Transformatie gesloten jeugdhulp zijn de ministeries van VWS, OCW, VNG en Jeugdzorg NL. Zij hebben een gezamenlijk programmateam ingesteld voor de landelijke regie. Een bestuurlijke aanjager is aangesteld om dit programmateam te leiden.
Taken
Het landelijk programmateam Transformatie gesloten jeugdhulp heeft de volgende taken:
- Het opstellen van een landelijk af- en ombouwplan op basis van de bovenregionale plannen van de landsdelen;
- Het bieden van ondersteuning op specifieke vragen rondom afbouw;
- Het geven van procesondersteuning uitvoering bestuurlijke afspraken;
- Het instellen van een landelijk orgaan;
- Het opzetten van een leer- en ontwikkelstructuur.
Doel Transformatie gesloten jeugdhulp
Het eindpunt van TGJ in 2030 is nul gesloten plaatsingen. De weg daar naartoe wordt gaandeweg ontwikkeld. Het vraagstuk is complex en de transformatie verloopt niet lineair en is een iteratief proces. De werkwijze wordt hierop aangepast waarbij samenhang, effectiviteit en leren van en met elkaar kernelementen zijn.
De voorlopige routekaart
- Randvoorwaarden transformatie vormgeven;
- Jongeren, ouders en professionals betrekken en deze informatie benutten om transformatie te realiseren (meldpunten, leefwereldtoets en al beschikbare geleerde lessen);
- Analyse bovenregionale plannen op effectiviteit, samenhang en uitgangspunten transformatie;
- Monitoring uitvoering bovenregionale plannen;
- Uitwisseling en leren van en met elkaar faciliteren;
- Samenhang garanderen tussen transformatie gesloten jeugdhulp en residentieel onderwijs;
- Proactief ondersteunen landsdelen