Aanpak Wachttijden - 'Besturen met lef: zo creëren we speelruimte'

Wesley van Steen werkt al jaren op het snijvlak van onderwijs, jeugdhulp en gemeenten. Als bestuurder ziet hij dagelijks hoe versnipperde geldstromen, bestuurlijke wisselingen en het ‘wij-zij-denken' goede initiatieven onder druk zetten. Hij vertelt dat hij als wethouder naar manieren zoekt om met concrete afspraken en keuzes met lef wél door te pakken.

Zijn drijfveer is dat hij ‘af’ wil van de voortdurende stilstand in samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp.

Te vaak zie je dat afspraken verdwijnen zodra er wisselingen zijn. Dan lijkt het alsof we opnieuw moeten beginnen. Maar wat ik ook overal merk, is dat de wil om samen te werken groot is. Mijn overtuiging is dat we die energie kunnen vasthouden door afspraken stevig te verankeren. Zo bouwen we door, ook als mensen of omstandigheden veranderen. Mijn vraag is dus: hoe zorgen we dat we samen echt doorpakken?

Keuzes met lef

Martje Weusten: “Dat is precies de goede vraag. Want er ís beweging en er zijn bestuurders die durven kiezen. Het gaat erom dat je die energie bundelt en vastlegt in afspraken die blijven staan, ook als mensen of omstandigheden veranderen. Als je dat doet, ontstaat er ruimte om samen te bouwen: stap voor stap, maar wel duurzaam. Wat we nu nodig hebben, zijn bestuurders die hun nek durven uitsteken. Bestuurders die niet blijven afwachten, maar samen besluiten: we gaan het gewoon dóen.”

Complex

De uitdagingen in de jeugdzorg zijn te complex om als losse organisatie op te lossen. Weusten stelt dat effectieve governance een hefboom kan zijn voor echte samenwerking,  “Vorm zonder inhoud is niets, inhoud zonder vorm is stuurloos en kwetsbaar. Dat vraagt ook om voldoende speelruimte tussen bestaande structuren en systemen enerzijds en vernieuwing en verandering anderzijds.”

Die speelruimte vraagt om tweebenigheid: de kunst om zowel ruimte te bieden, als verantwoording te nemen. Er is lef nodig om nieuwe samenwerkingsvormen te proberen en buiten gebaande paden te treden en aan de andere kant vraagt goed bestuur om transparantie, het borgen van afspraken en het afleggen van rekenschap. “Juist door deze balans, ontstaat vertrouwen en wordt vernieuwing duurzaam.”

Van Steen: “Als je alles aan Den Haag overlaat, blijft gewenste verandering vaak uit. Juist lokaal en regionaal kunnen we verschil maken. Bestuurders die moed tonen en samen de eerste stap zetten, laten zien dat verandering wél mogelijk is. Door gewoon te beginnen, zetten we beweging in gang waar jongeren direct iets aan hebben en zorgen we tegelijkertijd voor een kantelpunt. En vervolgens kunnen we landelijk aangeven wat er nodig is aan randvoorwaarden om het lokaal en regionaal goed te organiseren. Samenwerking in optima forma!”

Meer weten? Meld je aan en denk, praat en onderzoek mee!

Op woensdag 24 september organiseert Aanpak Wachttijden in de ochtend van 7.30-9.00 uur en in de avond van 19.00-20.30 uur het webinar Governance in de jeugdzorg – van goede intenties naar effectieve inrichting o.l.v. Martje Weusten. Zij neemt tijdens het webinar de speelruimte van verschillende governance-inrichtingen onder de loep.

• Wat maakt governance effectief?
• Wat werkt écht in de praktijk?
• Hoe versterk je sturing over domeinen heen?
• Welke keuzes leiden tot échte verandering? Hoe helpt het in de beweging naar tijdige en passende jeugdzorg?

Meedenken, praten en onderzoeken? Meld je aan via wachttijden@vng.nl o.v.v. webinar Governance. Er is alle ruimte om je dilemma of uitdaging in te brengen.

Martje Weusten van Aanpak Wachttijden (OZJ) is jurist en governance-expert. Ze begeleidt bestuurders en organisaties in het sociaal domein bij het inrichten van duurzame samenwerkingsstructuren. Met haar ervaring in netwerken en complexe besluitvorming benadrukt ze steeds de balans tussen inhoud en vorm: zonder afspraken geen continuïteit, zonder gedeelde inhoud geen energie.