Opgroeien in deze tijd kent de nodige uitdagingen. Denk aan prestatiedruk, online vergelijkingen en onzekerheid over inkomen en wonen. Dit kan kinderen, jongeren en ouders het gevoel geven er alleen voor te staan. De problemen die hierdoor ontstaan lossen we niet op met steeds meer individuele zorg.
Tegelijkertijd is dit wel wat we zien: een steeds groter aantal jongeren ontvangt jeugdhulp. Op dit moment gaat het om ongeveer 1 op 7 de jongeren. Dit kunnen en mogen we niet als normaal gegeven beschouwen.
Wat maakt dat jongeren en ouders steeds vaker een beroep doen op jeugdhulp? En hoe kunnen we dit tij keren? In het kader van de Hervormingsagenda is afgesproken dat we hierover met elkaar in gesprek gaan.
We willen een gesprek op gang brengen met jongeren, ouders en professionals, van sportcoaches en leerkrachten tot medewerkers van het wijkteam en psychologen. Wat zien zij gebeuren en hoe ga je hiermee om? Wat kun je zelf doen en wat vraagt dit ook van anderen? Welke kennis is er al en hoe kan deze beter worden benut? En hoe kunnen beleidsmakers en bestuurders hier op goede manier aan bijdragen?
Dit noemen we ‘de maatschappelijke dialoog’.
In gesprek met jongeren
We voeren de dialoog op verschillende manieren. Allereerst moedigen we scholen, gemeenten, sportcoaches, influencers, leerkrachten en medewerkers van het wijkteam aan om met jongeren in gesprek te gaan.
Welke ideeën hebben jongeren zelf om bijvoorbeeld prestatiedruk, stress en eenzaamheid te verminderen? Wat kan school, de vereniging of de gemeente doen? Wat kunnen jongeren zelf doen? En hun ouders? En wat kunnen we als samenleving doen?
Om te zorgen dat de opgehaalde inzichten leiden tot nieuw beleid en nieuwe oplossingen, werken we samen met YoungXperts, een initiatief van onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
In gesprek met professionals
Ook willen we gesprek met professionals die met jongeren en ouders werken op gang brengen. Wat zien zij gebeuren en wat is hun handelingsperspectief richting jongeren en gezinnen? Welke ruimte hebben zij nodig? Hoe kan de bestaande kennis worden benut en doorontwikkeld?
Het gesprek met de overheid
Wat maakt dat er steeds vaker een beroep gedaan wordt op jeugdzorg? En als jeugdhulp niet voor alles een oplossing is, wat moet er dan wél gebeuren? Wat betekent dit voor de maatschappij en wat is de rol vanuit de overheid? Denk aan communicatie met inwoners maar ook wijzigingen in wet- en regelgeving?
Ook hierover moeten we het gesprek voeren. Dit gebeurt op dit moment onder andere in het kader van het thema Reikwijdte van de Hervormingsagenda. Het sluitstuk is het wijzigen van de Jeugdwet waarin een en ander wordt vastgelegd.
Welke informatie vind je op deze pagina?
De komende periode komt er steeds meer informatie in het kader van de maatschappelijke dialoog beschikbaar. Zo komt er begin 2025 een Tips & tricks-pagina voor het voeren van een goed gesprek in het kader van de maatschappelijke dialoog. Ook willen we hier goede voorbeelden laten zien. Daarnaast zie je terug welke trajecten en initiatieven een link hebben met de maatschappelijke dialoog die je in de praktijk verder kunnen helpen.
Interessante links met meer informatie voor:
De Checkers
Hoe herken je dat iemand niet lekker in zijn vel zit? Hoe voer je een goed gesprek? De online tool De Checkersleert hoe je jongeren met beginnende mentale klachten kunt ondersteunen door een luisterend oor te bieden en de juiste vragen te stellen.
Op de website van de Ongewone Reisgids vind je inspiratie en tips om de kansen om het gewone leven van jonge mensen en opvoeders die zijn vastgelopen in het leven te herstellen te vergroten.
Dit netwerk van leden uit onderwijs, zorg, jeugdhulp en kinderopvang draagt bij aan het vergroten van de ontwikkelkansen van kinderen. Dit doet zij door de inclusieve samenwerking tussen ouders, jeugdigen en professionals te stimuleren en de netwerksamenwerking in de regio te versterken. Op de website vindt de onder andere tips en goede voorbeelden.
Wat is 'normaal' en wat is niet 'normaal' in het opgroeien en opvoeden? Op de website van NJi vind je antwoord op verschillende vragen die je kunnen helpen om tot een gezamenlijke lokale invulling van dit begrip te komen.
In dit document van de Regionale Kenniswerkplaats Jeugd IJsselland vind je concrete werkvormen terug om met jongeren en gezinnen het gesprek te voeren over normaliseren.
Handreiking "Aan de slag met Kansrijk Partnerschap. Dienend aan jeugd en gezin"
Deze handreiking biedt aanbieders in zorg en welzijn voor jeugd en gezin en financiers concrete handvatten en inspiratie om de benodigde transformatie vorm te geven in de praktijk. De handreiking start bij de samenleving en jeugd en gezin, gaat over domeinen heen - en verbindt daarmee het Integraal Zorgakkoord, Hervormingsagenda Jeugd, Visie Eerstelijnszorg 2030 - en draagt bij aan:
Het versterken van de samenleving (sociale basis) en ruimte voor de professional om hierop aan te sluiten;
Het terugdringen van versnippering en meer eenvoud in zorg en welzijn voor jeugd en gezin;
Het verminderen van jeugdhulp door meer inzet op preventie;
Het lokaal organiseren van het “Hart voor Jeugd en gezin” waar preventie, eerstelijnszorg en het lokale wijkteam samenkomt.
Februari: interactieve film voor professionals beschikbaar
Andere kijk op groeiend jeugdzorggebruik (NJi)
Het beroep op jeugdzorg is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Toch lijkt het niet beter te gaan met kinderen en jongeren in Nederland. In dit essay analyseert het NJi de beschikbare gegevens en pleit voor een verbetering van de omgeving waarin kinderen en jongeren opgroeien. Een ‘must read’ voor alle beleidsmakers.
Wat is 'normaal' en wat is niet 'normaal' in het opgroeien en opvoeden? Op de website van NJi vind je antwoord op verschillende vragen die je kunnen helpen om tot een gezamenlijke lokale invulling van dit begrip te komen.
Met Andere Ogen is een netwerk van leden uit onderwijs, zorg, jeugdhulp en kinderopvang dat bijdraagt aan het vergroten van de ontwikkelkansen van kinderen. Dit doet zij door de inclusieve samenwerking tussen ouders, jeugdigen en professionals te stimuleren en de netwerksamenwerking in de regio te versterken. Op de website vindt de onder andere tips en goede voorbeelden.
Handreiking "Aan de slag met Kansrijk Partnerschap. Dienend aan jeugd en gezin"
Deze handreiking biedt aanbieders in zorg en welzijn voor jeugd en gezin en financiers concrete handvatten en inspiratie om de benodigde transformatie vorm te geven in de praktijk. De handreiking start bij de samenleving en jeugd en gezin, gaat over domeinen heen - en verbindt daarmee het Integraal Zorgakkoord, Hervormingsagenda Jeugd, Visie Eerstelijnszorg 2030 - en draagt bij aan:
Het versterken van de samenleving (sociale basis) en ruimte voor de professional om hierop aan te sluiten;
Het terugdringen van versnippering en meer eenvoud in zorg en welzijn voor jeugd en gezin;
Het verminderen van jeugdhulp door meer inzet op preventie;
Het lokaal organiseren van het “Hart voor Jeugd en gezin” waar preventie, eerstelijnszorg en het lokale wijkteam samenkomt.
In dit document van het Leernetwerk normaliseren van Werkplaats SAMEN vind je 13 goede voorbeelden met daarbij een korte uitleg van het initiatief, de aanwezige elementen uit de visie normaliseren, wat werkt en wat kan nog beter?
De komende periode zullen we hier verschillende goede voorbeelden opnemen. Mocht je een goed voorbeeld zijn of een goed voorbeeld weten? Mail dit dan naar dialoog@minvws.nl.
Podcast met Wethouder uit Zwijndrecht Ronald van der Meij die aangeeft het beroep op gespecialiseerde jeugdzorg terug gebracht te hebben door sterker lokaal team (30% wordt al door wijkteam afgedaan) en meer gebruik van oplossingen in sociale basis.