Interview met Alison de Rooij (Mediant) - Aanpak Wachttijden Twente

Weblogbericht | 27-11-2023 | voor Jeugd & Gezin

“Wat vaak vergeten wordt, is dat als een kind of jongere zich meldt bij een jeugdzorginstelling dit niet het beginpunt is. Het is een kind of jongere die al lang problemen heeft, in de knel zit of niet verder kan. Die aanmelding is geen beginpunt, maar een schakelmoment. Eindelijk durf je om hulp te vragen. Als je dan op dát moment op een wachtlijst komt, is dat schrijnend. Voor dat kind, voor het gezin en ook voor ons als jeugdzorgprofessionals. Elke dag dat je moet wachten, is er dan een te veel.”

Des te erger vindt de Rooij dat er al zo lang wachttijden in de jeugdzorg zijn. “En al jaren proberen we dat te veranderen. Het is zo teleurstellend om dan toch die wachtlijsten te zien groeien.”

Fundamenteel, systemisch veranderen

Het benaderen van wachttijden via een nieuwe systemische methodiek is volgens haar een fundamentele verandering om wachttijden wel goed aan te pakken. “Het begint er mee dat we als professionals al lang weten dat juist buiten ons eigen veld de antwoorden liggen. Je moet dus echt van je eiland af als je de oorzaken van wachttijden wilt oplossen. “

Het Jeugdhuis, een initiatief dat wordt vormgegeven, is daarom zo’n veelbelovend antwoord omdat er domeinoverstijgend wordt samengewerkt met het sociaal domein, GGZ, Veilig Thuis, de gemeenten en onderwijsinstellingen. “Iedereen aan tafel framet de wachttijden in de jeugdzorg niet langer als het probleem van de Jeugd-GGZ, maar wil het op een fundamenteel niveau aanpakken. We zitten samen aan tafel en werken concreet uit wat ‘samenwerking’ inhoudt. Dat is een cultuurverandering. Want je spreekt een andere taal, hebt andere belangen en werkwijzen. Je brengt werelden bij elkaar. Maar omdat deze verandering zoveel positieve energie geeft en je weet dat je het juiste doet, is het een hele krachtige, positieve en aanstekelijke beweging.”

Wat lost een initiatief als het Jeugdhuis op voor kinderen en jongeren op een wachtlijst in de jeugdzorg? “Elke professional weet dat herstel niet hoeft te wachten tot het moment dat je eindelijk terecht kunt bij de GGZ-professional. In dit initiatief starten we direct met het vergroten van veerkracht en leefstijlinterventies. Of we kijken juist naar de ouders: kunnen we bij hen stress wegnemen rond wonen en werk? Die oplossingen aan de ‘voorkant’ krijg je alleen in beeld en kun je alleen goed geleiden als je goed samenwerkt als jeugdhulpaanbieders. Met de nadruk op samen en werken.”

Normaliseren

Een tweede fundamentele verandering die door de Aanpak Wachttijden is ingezet, is het inzetten van een buiging naar normaliseren. Een ‘buzz-term’ in de jeugdzorg die De Rooij heel helder kan duiden. “We hebben een wereld gecreëerd waarin professionele zorg een antwoord lijkt te zijn op elk probleem. Terwijl je tegenslag ook soms moet kunnen verdragen of kunt oplossen vanuit je eigen netwerk en veerkracht. Anderzijds is ook de druk op jongeren enorm hoog. Succes, prestaties en geluk: het lijkt allemaal maakbaar en haalbaar zijn. Dat maakt dat jongeren veel eerder en veel meer klachten ervaren. Ook dat moeten we proberen te normaliseren, anders blijven we ons eigen werk creëren.”