Onderzoek: Intensieve vrijwillige hulp - Heldere grenzen aan de jeugdhulp

De Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) en de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving (RVS) (hierna: Raden) hebben op eigen initiatief onderzoek gedaan naar wat preventieve jeugdbescherming (drang) inhoudt, hoe dit uitvoering krijgt in de praktijk en welke plaats jeugdigen innemen in de besluitvorming.

Jongetje aan het spelen met lego
Beeld: ©Marieke Duijsters

Met de introductie van de Jeugdwet in 2015 is onder meer beoogd om intensieve en ingrijpende kinderbeschermingsmaatregelen te voorkomen. Eén van de manieren om dit te voorkomen, is de inzet van bijvoorbeeld een Gecertificeerde Instelling (GI) nog voordat een kinderbeschermingsmaatregel van kracht is. Doel hiervan is om ouders te bewegen om in het vrijwillig kader hulp te accepteren.

Drang

Deze taak wordt ook wel preventieve jeugdbescherming of ‘drang’ genoemd. Drang is echter niet alleen voorbehouden aan de GI’s maar kan bijvoorbeeld ook door een wijkteam of zorgaanbieder worden toegepast. Uit de praktijk komen signalen dat ouders en kinderen/jongeren niet altijd goed weten wat hun rechtspositie is op het snijvlak van vrijwillige en gedwongen hulpverlening. Ook zijn er signalen dat preventieve jeugdbescherming binnen de regio’s verschillend wordt toegepast.

Advies Raden: intensieve vrijwillige hulp

Het advies van de Raden is dat er een duidelijk onderscheid moet worden gemaakt tussen vrijwillige hulp en gedwongen jeugdbescherming, zodat het voor jeugdigen en ouders helder is of de hulp vrijwillig is of niet. Daarom adviseren de Raden te stoppen met verwarrende en verhullende termen als ‘drang’ en ‘preventieve jeugdbescherming’. In plaats daarvan moet de term ‘intensieve vrijwillige hulp’ worden gebruikt, zodat het beter aansluit bij datgene wat de hulp zou moeten zijn.

Werkconferentie en vervolg

Het Rijk en het Ondersteuningsteam (OZJ) hebben op 25 november 2019 een werkconferentie georganiseerd. Tijdens de werkconferentie zijn door een brede doelgroep verschillende vraagstukken op het vlak van preventieve jeugdbescherming, waaronder het advies van de Raden, verkend en bediscussieerd. Het OZJ zal deze opbrengsten in de regio’s onder de aandacht brengen.

Meer informatie