Verwijsindex Risicojongeren

In evaluatieonderzoeken van de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat de Verwijsindex nog onvoldoende in het gehele land wordt gebruikt. Ook is niet duidelijk gebleken dat de Verwijsindex daadwerkelijk heeft bijgedragen aan betere hulp, zorg en bijsturing voor de jongeren.

Hierop is in de Tweede Kamer een motie aangenomen om de Verwijsindex te schrappen uit de Jeugdwet. Na diverse gesprekken met gemeenten, professionals en cliëntenorganisaties heeft de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geconcludeerd dat het draagvlak voor de Verwijsindex onvoldoende is, en over te gaan tot het verwijderen van de Verwijsindex als wettelijke verplichting in de Jeugdwet.

Totdat de Verwijsindex Risicojongeren wordt geschrapt, blijft het achterlaten van een melding op de gebruikelijke manier verlopen.

Op dit moment is er per ‘convenantgebied’ een eigen Regionale verwijsindex. Meldingen uit de Regionale verwijsindexen worden automatisch gekoppeld via één Landelijke verwijsindex. De meeste gemeenten zijn voor een regionale Verwijsindex aangesloten bij MULTIsignaal, zie voor verdere informatie: https://multisignaal.nl/regios

Ja, organisaties kunnen nog steeds worden aangesloten. Aanmelden gaat via de beheerder van een Regionale verwijsindex. De volgende domeinen kunnen worden aangesloten:

• Jeugdhulp
• Jeugdgezondheidszorg
• Gezondheidszorg
• Onderwijs
• Maatschappelijke ondersteuning
• Werk en inkomen
• Politie
• Justitie.

De meeste gemeenten zijn voor een regionale Verwijsindex aangesloten bij MULTIsignaal, zie voor verdere informatie: https://multisignaal.nl/regios

De Verwijsindex streeft na dat een jongere de hulp, zorg of bijsturing krijgt die hij of zij nodig heeft om bedreigingen van een gezonde en veilige ontwikkeling te voorkomen, te beperken of weg te nemen. De Verwijsindex draagt hieraan bij door professionals onderling op de hoogte te brengen van elkaars betrokkenheid bij een jongere.

Het proces van de Verwijsindex ziet er als volgt uit:

1. Professional heeft een zorg over de jongere
2. Professional doet melding in eigen regionale verwijsindex
3. Twee meldingen in verwijsindex over dezelfde jongere leidt tot een match
4. Professionals ontvangen bericht van match en weten zo van elkaars betrokkenheid bij dezelfde jongere of hetzelfde gezin
5. Professionals nemen contact met elkaar op en wisselen (na toestemming) informatie uit
6. Professionals zetten tijdig in op passende hulp, zorg of bijsturingen passen zo nodig hun plan van aanpak aan

Om professionals te kunnen koppelen, wordt het minimaal noodzakelijke aan informatie gedeeld om met elkaar in contact te kunnen komen over een specifieke jongere. In de Verwijsindex wordt daarom geen inhoudelijke informatie over de situatie opgegeven. Om een koppeling van een jongere mogelijk te maken, vindt een matching plaats op basis van NAW-gegevens en/of BSN-nummer. Ook wordt genoteerd wie de melder is en wordt aangegeven hoe met de melder in contact kan worden gekomen.

Een melding in de Verwijsindex houdt in dat je een notificatie achterlaat over een jongere waarover jij je zorgen maakt, zodat het mogelijk is om in contact te komen met een andere professional die over dezelfde jongere een notificatie heeft achtergelaten.

Professionals die overwegen om een jongere in de Verwijsindex te melden, dienen per geval een zorgvuldige afweging te maken of het is een bepaald geval nodig is om een melding te doen. Dit is een professionele afweging, geen verplichting.

De afweging om een melding te doen in de Verwijsindex is onderdeel van de afwegingen binnen de Meldcode. Waar de Meldcode ziet op vermoedens van geweld, richt de Verwijsindex zich op een breed spectrum van zorgsignalen en het doen van vroegsignalering.

Meldingsbevoegde professionals kunnen een jongere melden in de Verwijsindex als zij een redelijk vermoeden hebben dat noodzakelijke condities voor een gezonde en veilige ontwikkeling naar volwassenheid daadwerkelijk wordt bedreigd. De categorieën signalen die zich lenen voor een melding, staan opgesomd op www.handreikingmelden.nl.

Nee, het melden in de Verwijsindex is altijd een professionele, individuele afweging. Het is belangrijk dat binnen deze afweging wordt meegenomen of er sprake is van een redelijk vermoeden dat de jongere daadwerkelijk wordt bedreigd in een gezonde en veilige ontwikkeling naar volwassenheid.

Ja, bij een melding in de Verwijsindex moet de jongere en/of wettelijke vertegenwoordiger hierover juist en volledig worden geïnformeerd.

Voor jongeren tot 12 jaar wordt de wettelijke vertegenwoordiger geïnformeerd, jongeren tussen 12 en 16 jaar zowel de jongere als de wettelijke vertegenwoordiger, en jongeren vanaf 16 jaar alleen de jongere.

Bij twee of meer meldingen over dezelfde jongere is sprake van een match en krijgen de gemelde professionals hierover een signaal.

Als er een match is in de Verwijsindex, is in lijn met de AVG toestemming van de jongere en/of wettelijke vertegenwoordiger nodig om inhoudelijke informatie uit te wisselen.

Voor jongeren tot 12 jaar wordt toestemming aan de wettelijke vertegenwoordiger gevraagd, bij jongeren tussen 12 en 16 jaar aan zowel de jongere als de wettelijke vertegenwoordiger, en bij jongeren vanaf 16 jaar alleen de jongere.

Wie de regie heeft op het opvolgen van een match hangt af van de specifieke situatie. Doorgaans past deze regierol bij de huidige proces- of casusregisseur vanuit bijvoorbeeld het lokale wijkteam of de Gecertificeerde Instelling.

Wanneer twee of meer professionals een melding hebben gedaan over verschillende jongeren uit hetzelfde gezin, dan leidt dit tot een gezinsmatch. De opvolging van een gezinsmatch is gelijk aan een reguliere match.