Uitkomsten van casusonderzoek Ketenbreed Leren na intensieve, specialistische jeugdhulp

Wat kunnen we leren van hulpverleningstrajecten die eindigen in jeugdhulp met verblijf? Deze vraag beantwoorden ouders, jeugdigen, professionals en beleidsmakers in het eindrapport 'Betrek me gewoon' van Ketenbreed Leren. Welke factoren zijn belemmerend geweest of hebben juist geholpen om de hulp goed te laten verlopen? De onderzoekers tekenden levensverhalen op, bespraken verbeterpunten en maakten een start met een leer- en verbeterbeweging.

Afbeelding van rapport Ketenbreed Leren: betrek mij gewoon
Beeld: ©Ketenbreed Leren

In het project Ketenbreed Leren verzamelden Accare, Curium, HHS, Horizon (onderdeel van iHUB) gegevens voor een systematische analyse van intensieve, specialistische hulpverleningstrajecten.

De gegevens in Ketenbreed Leren zijn verzameld tijdens interviews, met vragenlijsten, met dossieronderzoek en tijdens groepsbijeenkomsten met de jeugdige, de ouder(s)/verzorger(s) en de betrokken professionals (leer- en reflectiesessies). Het onderzoek leidde tot 31 unieke levensverhalen met een aantal rode draden.

Belangrijke uitkomsten zijn dat ernstige problematiek meestal niet op zichzelf staat, dat jongeren en ouders zich vaak niet begrepen of gehoord voelen, dat wat zij nodig hebben niet altijd datgene is wat de hulpverlener of de organisatie kan bieden.

Maar ook het belang van basale levensbehoeften komt in alle verhalen van jeugdigen en hun ouders naar voren: een veilige omgeving, een plek om te wonen en te mogen zijn wie je bent en een school waar je niet weggestuurd wordt omdat je gedrag anders is.

De hulp die de jongeren krijgen richt zicht te vaak op de symptomen, maar sluit onvoldoende aan bij onderliggende oorzaken van de problemen.  Jeugdigen en hun ouders voelen zich erg vaak niet gehoord, terwijl professionals wel hun best doen. Het volgen van onderwijs heeft te weinig prioriteit waardoor schoolcarrières meer dan regelmatig afgebroken worden. En tenslotte, ouders krijgen zelden aandacht voor hun eigen problemen, terwijl die een belangrijke rol spelen in de problematiek van het kind.

Indrukwekkende cijfers

Het onderzoek laat indrukwekkende cijfers zien. Bijvoorbeeld:

  • Jongeren wisselen gemiddeld 8 tot 9 keer van woonplek, met hun eigen gezin, maar ook daarbuiten
  • En ze wisselen gemiddeld 4 keer van school

Ketenbreed Leren is uniek omdat de verhalen en de cijfers ons laten zien wat er mis gaat. Maar juist ook omdat het kansen biedt om te leren. Diezelfde ouders en jongeren die de vinger leggen op de ‘zere’ plekken, verwoorden ook waar ze behoefte aan hebben. En daar liggen de kansen.