Psychosociale zorg voor kinderen - gewoon bij de huisarts: 'Onze dochter zit weer goed in haar vel'

In de praktijk

Uit school thuiskomen met het idee dat je niets voorstelt. Er niet bij hoort. Dat niemand vrienden met je wil zijn. Met dat idee startte Naomi (13) op de middelbare school, waardoor ze zich sociaal steeds verder terugtrok.

Huisarts Renate Beunder ziet geregeld kinderen als Naomi in haar spreekkamer. In de kinderrijke wijk Broekpolder in Heemskerk komt veel gedragsproblematiek voor. Slaapproblemen, lichte drugsproblematiek, problemen met emotieregulatie, vechtscheidingen.

Twee ouders
Beeld: ©Zorg voor de Jeugd

'Deze kinderen kon ik voorheen als huisarts eigenlijk alleen maar verwijzen naar de ggz. Terwijl ik ervan overtuigd was dat zulke problemen ook in de eerste lijn op te lossen zijn, als je daar iemand hebt zitten met verstand van zaken. Daarom ben ik zo blij met de samenwerking met het CJG Kennemerland. Zij leveren ons een praktijkondersteuner (POH) ggz jeugd. Een hoogopgeleide professional die 12 uur per week in ons gezondheidscentrum aanwezig is. Van de kinderen, jongeren en ouders die op het spreekuur komen met vragen over opgroeien en opvoeden, kan onze POH circa 75 % ofwel zelf begeleiden, ofwel doorverwijzen naar hulpverlening die binnen de basisinfrastructuur valt. Ik verwijs gemiddeld 30% minder kinderen en jongeren door naar de specialistische ggz.'

Van positief dagboek tot EMDR

Naomi kwam – met haar ouders – via Renate terecht bij POH Christine van Donselaar. Als het gaat om lichte problematiek, zoals bij Naomi, start Christine zelf een behandeltraject. Daarbij kijkt ze naar de hele context van een kind (systemisch), maakt ze gebruik van cognitieve gedragstherapeutische technieken en geeft ze psycho-educatie aan ouders en het kind – allemaal evidence based. Ook werkt ze met EMDR bij enkelvoudige problematiek, zoals bang zijn voor honden of wespen. Het aantal benodigde sessies varieert per klacht. In de meeste gevallen zijn het er niet meer dan acht.

'Naomi’s negatieve gedachten heb ik samen met haar onderzocht. Ze heeft veel gewerkt met een positief dagboek. Hierin schreef zij dagelijks haar kleine en grote successen op. Dat gaf haar zelfvertrouwen. In korte trajecten van enkele weken zie je kinderen zoals Naomi opknappen. Wanneer de klachten zwaarder zijn, verwijs ik door. Ik heb goed zicht op zowel de basisinfrastructuur (de vrij toegankelijke hulp) als de specialistisch jeugdhulpverlening – ook vanuit het CJG waaraan ik verbonden ben. Of het nou gaat om een psychotherapeut, een CJG-coach, het Sociaal Wijkteam of een maatjesproject.'

Vertrouwde omgeving

Voor de ouders van Naomi was het fijn dat hun dochter snel terecht kon voor deskundige hulp in de vertrouwde omgeving van hun huisartsenpraktijk. Geen ellenlang wachtlijsten. Als POH kon Christine bovendien echt de tijd nemen voor hun dochter. In tegenstelling tot de huisarts die maar 10 minuten per patiënt heeft, kan een POH 45 minuten uittrekken voor de mensen op het spreekuur.

'Onze dochter zit weer goed in haar vel. Ze is anders gaan denken over zichzelf. Ze begrijpt nu dat ze niet perfect hoeft te zijn. Op school durft ze zichzelf te laten horen. Ook heeft ze een aantal goede vriendinnen gekregen. En dat na slechts een stuk of zeven sessies bij Christine. Ontzettend fijn.'

Ter lering en inspiratie

A Over de eigen sector heen

Het CJG Kennemerland plaatst bij huisartsenpraktijken in de gemeenten Heemskerk, Beverwijk, Velsen-Noord, Haarlem en Zandvoort een POH Jeugd. In Haarlem gaat het om 90% van de huisartsen, in Zandvoort om 100%, in de IJmond is dat minder. De POH voegt expertise toe aan de praktijk en draagt bij aan het normaliseren van problematiek: er wordt gemiddeld 30% minder doorverwezen naar de tweede lijn. Het aantal uren dat een POH aanwezig is, hangt af van de grootte van de huisartsenpraktijk, de populatie en in toenemende mate ook van krapte op de arbeidsmarkt.

B Leidende principes

Een POH Jeugd is ofwel opgeleid als psycholoog ofwel als orthopedagoog. Daardoor is er sprake van hoge deskundigheid aan de poort. De consulten vallen gewoon onder de huisartsenzorg. Is de problematiek te zwaar voor de POH? Dan fungeert de POH als spin in het web: hij of zij weet precies bij welke professional het beste past bij de problematiek en de hulpvraag. De POH Jeugd kan daardoor veel gerichter doorverwijzen. Dat ontlast de huisarts.

C Organisatie en structuur

De POH Jeugd is in dienst van het CJG Kennemerland. Huisartsenpraktijk Broekpolder en CJG Kennemerland delen echter in de kosten. Hierover heeft de huisartsenpraktijk afspraken gemaakt met ziektekostenverzekeraar Zilveren Kruis.

D Aandachtspunten

De kracht van dit initiatief schuilt in de korte lijnen. POH en huisarts kunnen makkelijk overleggen. Die overlegmomenten moeten wel georganiseerd worden. Anders schiet het er in de hectiek van de huisartsenpraktijk nog weleens bij in. Daarnaast is het belangrijk dat er aandacht is voor begeleiding van een POH vanuit het CJG. Zeker als een POH werkt in een huisartsenpraktijk met relatief veel zware problematiek. Ook moet er ruimte zijn om elkaar als collega POH’s ad hoc te kunnen benaderen. Formeel via intervisie of informeel via de telefoon.

Meer weten over de inzet van POH's in de huisartsenpraktijk?

Neem contact op met

Femke van het Nederend

f.vanhetnederend@cjgkennemerland.nl

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.