Integraal werken: hoe doe je dat effectief?

In de praktijk

Op jonge leeftijd soms al meerdere malen in aanraking komen met de politie. De bassischool denkt erover om je weg te sturen vanwege agressief gedrag. En je ouders weten niet meer hoe ze met je om moeten gaan. Brad* (9) werd daarom aangemeld voor Stop Nu Ander Plan (SNAP). Dit gezinsgericht behandelprogramma is een van de goede voorbeelden die gedeeld wordt op het platform integrale specialistische jeugdhulp.

Een foto van drie skelters die naast elkaar geparkeerd staan in het gras
Beeld: ©Zorg voor de Jeugd

Kinderen als Brad in de leeftijd van 6 tot 12 jaar kunnen – samen met hun ouders en broers en zussen – terecht in het SNAP-programma. Lieke van Domburgh is directeur Kwaliteit van Zorg en Innovatie bij Pluryn en Intermetzo en lid van de stuurgroep van het platform integrale specialistische jeugdhulp:

“Vaak krijgen we zulke kinderen pas in de pubertijd in beeld. Dan worden we als samenleving bang voor ze. Maken ze indruk. Als je echter met de groep -die het grootste risico loopt om later delinquent gedrag te vertonen - juist in de kindertijd al aan de slag gaat, dan is de meeste winst te boeken. Met SNAP willen we vaders en moeders weer de regie geven om een betrouwbare ouder te zijn. We kijken naar alle problemen in een gezin en betrekken iedereen. Naast de ouders ook de school, de oma en de voetbaltrainer. Zodat iedereen werkt vanuit dezelfde principes en dezelfde taal spreekt. Kinderen leren in de SNAP-training vaardigheden op het gebied van zelfbeheersing, emotieregulatie, zelfacceptatie en -vertrouwen. Belemmeringen om deel te nemen worden zoveel mogelijk weggenomen. Ook als dat betekent dat er bijvoorbeeld buskaartjes moeten worden gekocht om het gezin naar de trainingssessies te laten komen.”

Kennis moet je delen

SNAP zorgt ervoor dat moeilijk bereikbare multiprobleemgezinnen geholpen worden. De methode is bovendien wetenschappelijk onderbouwd. Erie Merkus, beleidsadviseur bij Vereniging Orthopedagogische Behandelcentra (VOBC) en het Landelijk Kenniscentrum LVB:

“SNAP is een goed voorbeeld van wat je met integraal werken kunt bereiken. Daarom delen we deze effectieve interventie op het platform integrale specialistische jeugdhulp. Een initiatief van Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, het Nederlands Jeugdinstituut en Landelijk Kenniscentrum LVB. Het idee? Kennis ontsluiten over wat er in diverse regio's gebeurt als het gaat om de transformatie van de jeugdzorg. Om zo een gezamenlijk leerproces mogelijk te maken, want iedereen is toch zoekende naar hoe integraal werken precies vorm moet krijgen. Maar we spelen nadrukkelijk niet alleen maar mooi weer. Er is net zo goed aandacht voor lastige vraagstukken en worstelingen. Zo kun je bij de informatie over SNAP lezen dat financiële middelen voor langdurig contact of follow-up grotendeels ontbreken, terwijl dat juist veel waarde heeft.”

Gezamenlijk leren

SNAP is een voorbeeld van matched care: de behandeling wordt volledig afgestemd op de problematiek, de complete omgeving van het kind, aanwezige vaardigheden en wensen en behoeften van kind en ouders. Dat werkt het beste als jeugdhulpverleners open staan om van elkaar te leren en expertise te delen, vertelt Hennie Goudkamp, hoofd Behandeling van Intermetzo:

“Met SNAP werken we integraal. Onze mensen die zijn opgeleid tot SNAP-trainer, hebben allemaal een verschillende achtergrond. Van systeemtherapeut tot gz-psycholoog, van motorisch therapeut tot ambulant werker. De beschikbare kennis en kunde gebruiken we vanaf de start als we multidisciplinair kijken naar het probleem, risico’s en beschermende factoren en welke interventie wenselijk is. Naast het reguliere trainingsprogramma van SNAP leveren we maatwerk. Een groot voordeel, omdat we werken met complexe gezinnen. We houden elkaar scherp en leren van elkaars expertise. Aan die lerende houding wordt binnen Intermetzo veel waarde gehecht. Zelf sla ik graag nog een extra slag door het leren met de partners in de keten centraal te zetten. Daarbij denk ik vooral aan het onderwijs en aan andere instellingen waarmee we samenwerken. Ik was dan ook blij dat SNAP op het platform integrale specialistische jeugdhulp staat.”

*Niet zijn eigen naam

Ter Lering en Inspiratie

A Over de eigen sector heen

SNAP is een van de voorbeelden van effectieve integrale jeugdhulp op het platform integrale specialistische jeugdhulp. Hierop delen organisaties voor onderwijs, jeugd- en opvoedhulp, lvb, ggz, verslavingszorg en sociale teams hun best practices. De rode draad: hoe bied je kinderen en gezinnen met ernstige problemen de beste hulp, dichtbij huis en los van de afzonderlijke sectoren? Het platform is gerealiseerd door het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, het Nederlands Jeugdinstituut en het Landelijk Kenniscentrum LVB, met financiering van het ministerie van VWS.

B Leidende principes

Alles draait om een gezamenlijk leerproces. Dat wordt op verschillende manieren vormgegeven. Naast het delen van goede voorbeelden op het platform worden bijeenkomsten georganiseerd om kennisontwikkeling en –uitwisseling te faciliteren. Met thema’s als samenwerking tussen jeugdhulp en onderwijs of de beste behandeling voor kinderen met zowel een licht verstandelijke beperking als psychische problematiek. Daarnaast wordt een kennisagenda ontwikkeld.

C SNAP

SNAP is een bewezen effectieve interventie, ontwikkeld in Canada. Intermetzo Flevoland is hiermee in 2013 gestart in Flevoland. Inmiddels wordt het ook elders in het werkgebied van Intermetzo ingezet. Het programma bestaat uit drie fases: • Diagnose • Beoordeling risico- en beschermende factoren • Aparte groepstraining van 13 weken voor kinderen en ouders - en aanvullend maatwerk indien nodig Een deel van het succes komt voort uit het feit dat er multidisciplinair wordt gewerkt, waarbij van elkaar leren cruciaal is.

D Aandachtspunten

Elke hulpverlener heeft vanuit zijn eigen vakgebied en de taal die daarbij hoort in meer of mindere mate last van een kokervisie. Door bewust ruimte te creëren om van elkaar leren, voorkom je een te eenzijdige blik op een situatie.

Vragen of meer informatie?

VOBC/Landelijk Kenniscentrum LVB
Erie Merkus
e.merkus@vobc.nu

Intermetzo | SNAP
Hennie Goudkamp
hgoudkamp@intermetzo.nl

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.