Jongerentaskforce: Luisteren naar jongeren in de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld

Weblogbericht | 01-11-2020 | voor Jeugd & Gezin

Britt Louter coördineert de jongerentaskforce en verzorgt onder meer de intake van de jongeren. ‘Die werven we via hogescholen, opleidingen, de sociale media en het netwerk van de taskforcejongeren zelf. De groep bestaat nu uit twaalf jongeren tussen de 18 en 27 jaar, die een paar keer per jaar – door corona nu online – bij elkaar komen. We zorgen voor trainingen en goede begeleiding en pakken verschillende projecten op. Sommige jongeren geven trainingen en voorlichting op hogescholen, zoals pabo’s en opleidingen voor social work en pedagogisch werk. Dat doen ze om meer bewustwording te creëren en deze toekomstige professionals te laten zien wat zij straks voor kinderen in de knel kunnen betekenen.

Andere jongeren geven een “Hoor en Zie Mij-workshop”, gericht op echtscheidingen. Daarbij vertellen ze over hun eigen ervaring met professionals, vaak advocaten en mediators. Tijdens die bijeenkomsten is een van de oefeningen de “hoge hoed”, waarin professionals jongeren alles mogen vragen over hoe zij de situatie thuis hebben ervaren. Die vragen doen ze in een hoed of bakje, die de jongeren eruit halen om te beantwoorden. Verder versterken we de missie en projecten van Augeo met een grootschalig landelijk onderzoek naar geweld in gezinnen. Hierbij worden ruim duizend gezinnen die gemeld zijn bij Veilig Thuis anderhalf jaar gevolgd. De ouders en kinderen vertellen tijdens die periode hoe het met hen gaat en of het geweld stopt. Daarnaast vinden we het belangrijk om de stem van deze jongeren ook in beleid en lobby te laten horen. Daarvoor gaan we heel graag gevraagd en ongevraagd het gesprek met beleidsmakers en politici aan.’

Interesse van groepsleden

De vragen om gastlessen en voorlichting te geven, komen vaak online binnen. Britt: ‘Wij kijken of de jongeren in een veilige omgeving hun verhaal kunnen doen en in welke vorm dat het beste kan. Bij de keuze kijken we ook goed waar de interesse van de groepsleden zelf ligt. Wij vinden het belangrijk dat we een boodschap meegeven, dat professionals ervan leren en met de informatie van de jongeren aan de slag gaan.’

'Het geeft professionals inzicht in hoe jongeren en kinderen geweld ervaren.'

‘Ik hoor vaak van trainers op scholen dat het verhaal van de jongeren indruk maakt en dat het hun inzicht geeft in hoe kinderen en jongeren geweld en conflicten thuis ervaren. Ook mediators en advocaten rondom echtscheiding kunnen veel leren van de ervaringen van de jongeren.’

Bewust van eigen ervaring

De 21-jarige Suzy* kwam op haar vijftiende via een Facebookadvertentie in aanraking met de Augeo Jongerentaskforce. ‘Ik heb mij aangemeld, omdat ik graag mijn stem wilde laten horen en mijn ervaring met kindermishandeling in mijn omgeving wilde delen. Ik zeg bewust “mijn omgeving”, want ik besefte toen nog niet dat ik zelf ook thuis fysiek en emotioneel mishandeld ben. Mijn ouders komen uit de Filippijnen. Als kind ben je heel loyaal naar je ouders toe en heb je veel begrip voor je eigen omgeving en cultuur. Ik begreep hoe zij in elkaar zaten en tolereerde daardoor wat zij deden. Tot ik ouder werd en mij steeds meer ging verzetten.’

Het breekpunt kwam tijdens haar werk voor de taskforce. ‘Ik weet nog dat ik een keer bij een vergadering in Amsterdam was waar iemand kindermishandeling alleen met statistieken besprak. Ik ben toen huilend naar huis gegaan, emotioneel kapot, doordat iemand zo koud over zo’n moeilijk onderwerp kon praten. Later vroeg ik mij af waarom me dat zoveel deed en besefte ik dat ik zelf ook fysiek en emotioneel mishandeld ben. Als mijn ouders een slecht humeur hadden en ik dan wat verkeerds zei, kreeg ik ervan langs. Het was dus niet alleen een groot maatschappelijk probleem, maar ook iets wat mij zelf was overkomen.’

Posttraumatische stressstoornis

‘Ik heb nu drie jaar therapie gehad, omdat ik ook posttraumatische stressstoornis (PTSS) kreeg. In die tijd heb ik zelfs een tijdje met de taskforce moeten stoppen, omdat ik bang was terug te vallen in oude patronen. Nu kan ik beter reflecteren op hoe ik met mijn ouders moet omgaan.’

‘Nog steeds rust er thuis veel taboe op hoe ik ben behandeld, maar er is ook dialoog en zowel mijn vader als ik kan toegeven dat we niet altijd goed bezig zijn geweest. Het gaat ook op andere punten, met name financieel, beter met mijn ouders en dat helpt onze relatie te verbeteren.’

Persoonlijke ontwikkeling

Suzy studeert communicatie en is bezig met een eigen projectmanagementbedrijf. ‘De taskforce heeft voor mijn eigen persoonlijke ontwikkeling veel betekend en ik heb goede vrienden gemaakt. Je begrijpt elkaar en bent ook gedreven om verandering te bewerkstelligen. Het zijn allemaal jongeren die verder willen en niet vast willen blijven zitten in de huidige patronen.’

'Mijn tone of voice is in de loop van de jaren erg veranderd. Van eerst heel erg aanvallend en “jullie luisteren niet genoeg” naar: misschien zijn er meer oplossingen en kunnen we daarover praten.'

‘Deelnemen aan de jongerentaskforce is goed voor mijn zelfbeeld, mijn Nederlands en mijn beeld van de maatschappij. De taskforce heeft ervoor gezorgd dat ik met professionals kan en durf te praten. Ik vind het leuk om op heel verschillende plekken met heel verschillende typen mensen in contact te komen. Van een leerling van een pabo tot een directeur of beleidsmaker. Ieder vanuit zijn of haar perspectief. Mijn tone of voice is in de loop van de jaren ook erg veranderd. Van eerst heel erg aanvallend en “jullie luisteren niet genoeg” naar: misschien zijn er meer oplossingen en kunnen we daarover praten. Door mijn studie communicatie ben ik meer gaan nadenken over de boodschap die ik wil overbrengen. Ik kan nu ook beter het standpunt van de professional van toen begrijpen. Nu zou ik het gesprek met hem zijn aangegaan om aan te geven hoe een presentatie met alleen statistieken op een jongere overkomt, die dat zelf heeft meegemaakt.’

Ouders betrekken

‘Daarnaast denk ik dat het goed zou zijn als we niet alleen professionals, maar ook ouders meer bij dit netwerk betrekken. Ook van hen kunnen we veel leren. De ouders, die vaak zelf ook mishandeld zijn, hebben nooit geleerd om over hun problemen te praten. Die cirkel kunnen we nu doorbreken en dat is belangrijk voor de gezondheid en het opgroeien van de volgende generatie.’

* op verzoek van de geïnterviewde gebruiken we een gefingeerde naam.